W dniu 30 kwietnia br. weszła w życie Ustawa z dnia 30 marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców. Nowa ustawa stanowi element pakietu ustaw tworzących tzw. Plan Morawieckiego. Poza wymienioną ustawą w skład wspomnianego planu weszły również m.in.: ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy; ustawa z dnia 9 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej; ustawa z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców; ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców czy też ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zakres ustawy normowany jest w art. 1 stanowiącym, że wskazana ustawa określa zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym prawa i obowiązki przedsiębiorców oraz zadania organów władzy publicznej w tym zakresie. Ustawa Prawo przedsiębiorców już weszła w życie, poza art. 24 ust 6, który precyzuje zasady zawieszania działalności przedsiębiorców wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku tych przedsiębiorców okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej trwać będzie nie dłużej niż do dnia poprzedzającego dzień automatycznego wpisu informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Z nowego przepisu, który wejdzie w życie w dopiero 1 lutego 2019 r. skorzystać będą mogły zarówno spółki kapitałowe jak i osobowe.
Dodać należy, że w art. 8 Ustawy Prawo Przedsiębiorców zawarto zasadę, że co nie jest zabronione przepisami prawa, jest tym samym dozwolone. Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa. Na marginesie stwierdzić należy, że dziwić może, umieszczenie tej podstawowej i fundamentalnej zasady, charakterystycznej dla demokratycznego państwa prawnego i wynikającej z Konstytucji w ustawie. Podobnie postrzegać należy zawarte w art. 10 zasady domniemania uczciwości przedsiębiorcy czy też rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść przedsiębiorcy. Analogicznie postrzegać należy wyrażoną w art. 14 zasadę pewności prawa.
Nowy akt prawny ustanawia obowiązek posługiwania się przez przedsiębiorcę numerem REGON w kontaktach z urzędami administracji publicznej. Ustawa przewiduje ponadto utworzenia nowego organu administracji publicznej, tj. Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw.
Ustawy nie stosuje się względem:
1) działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;
2) wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów;
3) wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego,
4) działalności rolników w zakresie sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, o której mowa w art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W ustawie pojawia się również instytucja działalności nierejestrowej. Oznacza ona działalność, która jest prowadzona na mniejszą skalę bądź dorywczo. Z obowiązku wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wyłączone będą osoby, które osiągają przychód w wysokości do 50 % wynagrodzenia minimalnego. Prowadzenie działalności nierejestrowej oznaczać będzie również brak konieczności płacenia składki ZUS. Ustawa przewiduje również tzw. ulgę na start, która zwalnia rozpoczynających swoją działalność przedsiębiorców z konieczności płacenia składki na ubezpieczenie społeczne w okresie pierwszych sześciu miesięcy.
Istotnym ułatwieniem dla przedsiębiorców będzie również możliwość identyfikacji przedsiębiorcy przez organy administracji w urzędowych rejestrach na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP) zamiast numeru REGON.
Kolejnym novum wprowadzonym przez omawianą ustawę ma być instytucja objaśnień prawnych, tj. wyjaśniania przepisów regulujących podejmowanie, wykonywanie lub zakończenie działalności gospodarczej. Objaśnienia prawne mają być wydawane z urzędu bądź na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców przy uwzględnieniu w szczególności orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Nowa Ustawa prawo przedsiębiorców zastąpiła Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r.