Fundacja FAPA Polska Izba Bankowości Spółdzielczej partnerem Europejskiego Kongresu i Kolokwium Prawa Rolnego.

W dniach 18-21 września br. obradował w Poznaniu ( po raz pierwszy w Polsce) jubileuszowy XXX Europejski Kongres Prawa Rolnego zwołany przez Europejski Komitet Prawa Rolnego z siedzibą w Paryżu (CEDR), zorganizowany przez Polskie Stowarzyszenie Prawników Agrystów oraz Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W Kongresie wzięło udział ponad 120 uczestników ( naukowców i praktyków, funkcjonariuszy Komisji Europejskiej, a także wiceministrów rolnictwa) z osiemnastu państw europejskich.

Motto Kongresu to "Suwerenność żywnościowa  i bezpieczeństwo żywności w aspekcie wkładu prawa rolnego" Przedmiotem obrad generalnych w ramach kolokwium była problematyka "Reformy Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) Unii Europejskiej".

Obrady Kongresu odbywały się w sesjach plenarnych i koncentrowały się wokół nowego modelu WPR przyjętego w ramach wprowadzonej reformy na lata 2021-2027. Dotyczą one tzw. planowania strategicznego, które ma zdynamizować realizowane dotychczasowe cele WPR.

Nowa koncepcja planowania strategicznego ma umożliwić Komisji UE prowadzenie precyzyjnej oceny oraz monitorowania efektów realizacji polityki rolnej w poszczególnych krajach członkowskich, zwłaszcza w sferze efektywności subwencji unijnych oraz finansowania polityki rolnej realizowanej w drodze notyfikowanych przez Komisję UE "kopert narodowych" poszczególnych krajów.

Koncepcja planowania strategicznego ukierunkowana jest na analizę rezultatów WPR zwłaszcza w sferze ochrony środowiska oraz klimatycznej i harmonijnego rozwoju obszarów wiejskich. 

Prezentowane w ramach kolokwium referaty dotyczyły: podstaw oraz mechanizmów reformy WPR, ustalania strategii i sposobów konsultacji z państwami członkowskimi, koncepcji infrastruktury planowania strategicznego, oraz mechanizmów interwencjonizmu krótkoterminowego z punktu widzenia płatności bezpośrednich także krajów członkowskich Europy Wschodniej. Przedstawiono również cele i zadania reformy WPR w świetle Brexitu. Referowano także problematykę komponentu środowiskowego.

Równolegle z obradami plenarnymi pracowały powołane przez organizatorów Kongresu trzy komisje problemowe. W ramach powyższych komisji prezentowano referaty narodowe dotyczące konkretnych mechanizmów prawnych wskazując na ich związek z prawem Unii Europejskiej w zakresie procesu harmonizacji prawa.

Przedstawiciele stowarzyszeń narodowych w komisji pierwszej przedstawili podstawy prawne suwerenności żywnościowej, samozaopatrzenia w żywność w okresie kryzysu, magazynowania żywności. Przedstawiono również obowiązujące porozumienie dotyczące bezpieczeństwa żywnościowego funkcjonujące w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych, w tym Organizacji do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w szczególności Komitetu Światowego Bezpieczeństwa Żywnościowego. W trakcie obrad komisji zaprezentowano również regulacje Światowej Organizacji Handlu (WTO), oraz WPR a także regulacje narodowe. Tematyka obrad dotyczyła nadto funkcjonowania sieci powiązań interwencyjnych w zakresie gospodarowania odpadów żywnościowych i pomocy żywnościowej dla ubogich.

W ramach obrad drugiej komisji zaprezentowano przykład rozwiązań prawnych dotyczących: kultury ochrony krajobrazu wiejskiego, planowania przestrzennego wsi i obszarów wiejskich z uwzględnieniem obrotu nieruchomościami rolnymi dla celów urządzeniowo - rolnych. Komisja obradowała również na temat bezpieczeństwa i ochrony użytkowania gruntów rolnych, w tym jakościowej i ilościowej ochrony gruntów. Podjęto również aktualny temat będący przedmiotem zainteresowania organów UE dotyczący przejmowania gruntów rolnych przez korporacje międzynarodowe zarówno w Europie jak i w krajach trzecich ( land grabbing) w powiązaniu z analizą krajowych i unijnych najnowszych rozwiązań prawnych oraz orzecznictwa TS na przykładzie orzecznictwa TS. Ospelt.C-452/01.

Przedmiotem referatów była również problematyka nabywania nieruchomości przez cudzoziemców, ekologiczna wycena nieruchomości rolnych w aspekcie porównywania wartości gruntów, prawna ochrona przed erozją gruntów oraz przeciwdziałanie degradacji gleby na skutek stepowania gruntów.

Komisja trzecia obradowała nad problematyką aktualnie obowiązujących rozwiązań prawnych krajowych i międzynarodowych w obszarze nowych technologii w rolnictwie w aspekcie agro-innowacji, w tym tzw. inteligentnego rolnictwa, również w ramach nowej reformy WPR.

Zaprezentowany został europejski pakiet upraszczający zasady finansowania rolnictwa (Omnibus regulation). Przedstawiono regulacje prawne dotyczące przeciwdziałania zmianom klimatycznym oraz problemy prawa łowieckiego , w tym zwalczania wirusa ASF.