Przekazanie przez Marszałka Sejmu do izby wyższej Ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym oraz niektórych innych ustaw stanowi kolejny etap prac legislacyjnych zainicjowanych już 28 kwietnia tego roku. Ustawa przyjęta przez Sejm stanowi efekt inicjatywy ustawodawczej grupy dwudziestu dwóch posłów na Sejm RP. Zauważyć należy, że w ostatnich latach jest to przykład rzadko zakończonej sukcesem inicjatywy poselskiej. Zdecydowana większość ustaw procedowanych przez Senat stanowi efekt inicjatywy Rady Ministrów, w zdecydowanie mniejszym zaś stopniu Prezydenta RP, Komisji Sejmowych czy też właśnie grupy posłów.
W uzasadnieniu do projektu skierowanym do laski marszałkowskiej wnioskodawcy wskazywali, że nowy akt prawny pozwolić ma na umożliwienie finansowania związków zawodowych rolników indywidualnych poprzez ustanowienie możliwości przekazywania przez podatników 1,5% podatku rolnego na rzecz wybranego przez podatnika związku zawodowego. Możliwość ta ma być adresowana do podatników będących osobami fizycznymi. W związku z powyższym nowo uchwalona ustawa dokonywać będzie – z chwilą jej przyjęcia przez Senat i podpisania przez Prezydenta, nowelizacji trzech dotychczas obowiązujących ustaw.
Po pierwsze, Ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 333). Po drugie, Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. o związkach zawodowych rolników indywidualnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 99). W końcu zaś Ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2021 r. poz. 648), Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. z 2022 r. poz. 281).
Możliwość przekazywania przez podatników 1.5% należnego podatku rolnego na rzecz związków zawodowych rolników indywidualnych uzasadniania jest ich działalnością w sferze ochrony własności gospodarstw rolnych, interesów ekonomicznych i socjalnych swoich członków i ich rodzin. Podkreśla się również, że związki zawodowe rolników indywidualnych zaangażowane są w działania na rzecz rozwoju gospodarczego oraz społecznego wsi i rolnictwa. Ponadto wspomniane związki zawodowe mogą być członkami ponadnarodowych organizacji rolniczych, które reprezentują interesy europejskich rolników przed organami administracji Unii Europejskiej. Możliwość wsparcia finansowego związków zawodowych rolników wnioskodawcy uzasadniali faktem, że ich działalność statutowa nie jest wspierana ze środków publicznych. Powoduje to, że niejednokrotnie organizacje te nie dysponują wystarczającymi środkami finansowymi. W dotychczas obowiązujących przepisach nie stypizowano możliwości wsparcia finansowego związków przez podatników wspomnianego podatku rolnego.
Nowa ustawa przewiduje, że płatnik podatku każdorazowo wskazywać będzie związek zawodowy, na który przekazana ma być kwota podatku – odbywać się to będzie poprzez wskazanie numer wpisu właściwego podmiotu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wnioski składać się będzie do dnia 15 marca danego roku podatkowego. Następnie zaś organ podatkowy przekazywać będzie kwotę na konto podmiotu uprawnionego w terminie 30 dni od dnia zapłaty podatku rolnego. Potrąceniu ulegać będzie jedynie opłata za przelew bankowy.
Dodać należy także, że zgodnie z treścią art. 1 ustawy kwota należnego podatku rolnego przekazana będzie mogła być konkretnie na:
- związek zawodowy rolników indywidualnych uprawniony do otrzymania tej kwoty na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. o związkach zawodowych rolników indywidualnych;
- związek rolniczych spółdzielni produkcyjnych uprawnionego do otrzymania tej kwoty na podstawie art. 257a ust. 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze;
- Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych uprawniony do otrzymania tej kwoty na podstawie art. 35a ust. 1 ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników. Nadmienić trzeba również, że wsparcie finansowe od podatnika przekazane będzie mogło być podmiotowi, który wpisany został do KRS co najmniej 6 lat przed dniem 1 stycznia danego roku podatkowego oraz posiada na dzień 1 stycznia roku podatkowego struktury organizacyjne co najmniej w 10 województwach i co najmniej w 3 powiatach w każdym z tych województw, a liczba członków tego związku w każdym z powiatów wynosi co najmniej 30. W końcu, źródło finansowania jego działalności pochodzi z wpłat ze składek członkowskich, przy czym roczna składka członkowska wynosi co
najmniej 50 zł.
Zgodnie z treścią nowej ustawy wejdzie ona w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. Wcześniej wszakże zostanie rozpatrzona przez izbę wyższą, w jej ramach zaś w dniu 20 czerwca br. przez senacką Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz senacką Komisję Samorządu Terytorialnego
i Administracji Publicznej.
